W swoim najnowszym raporcie Globalna Komisja ds. Polityki Narkotykowej (GCDP) opowiada się za nowym podejściem do dekryminalizacji przestępstw narkotykowych niskiego szczebla, w tym za zakończeniem kryminalizacji tych, którzy dostarczają narkotyki.
Zaawansowana reforma polityki narkotykowej: nowe podejście do dekryminalizacji, opublikowany dzisiaj, to szósty raport GCDP, zbioru byłych głów państw, wyższych urzędników ONZ, intelektualistów i przedsiębiorców.
Chociaż Komisja od momentu powstania w 2011 r. konsekwentnie wzywała do dekryminalizacji posiadania narkotyków na własny użytek, Zaawansowana reforma polityki narkotykowej oznacza znaczący postęp w tym stanowisku politycznym.
Na przykład, w przeciwieństwie do większości istniejące polityki dekryminalizacji na całym świecie, gdzie osoby zażywające narkotyki nadal podlegają grzywnom lub karom administracyjnym zamiast wpisu do rejestru karnego, GCDP twierdzi, że nigdy nie należy nakładać żadnych kar za zwykłe posiadanie i/lub używanie narkotyków. „Tylko wtedy”, czytamy w raporcie, „można odpowiednio złagodzić społeczne zniszczenia spowodowane przez prohibicję narkotykową” i mocno przestrzegać zasad godności ludzkiej i praworządności.
Co ciekawsze, wezwanie do niekarania jest rozszerzone na inne podmioty niskiego szczebla w handlu narkotykami, w tym tak zwanych użytkowników/dealerów, kurierów narkotyków i hodowców nielegalnych upraw, takich jak opium i liście koki. Raport zauważa, że wielu z tych, którzy angażują się w te działania, robi to z powodu „marginalizacji ekonomicznej… braku innych możliwości… [lub] przymusu”, ale grozi im surowa kara – w tym więzienie, kara śmierci i zniszczenie środków do życia poprzez przymusową likwidację upraw.
Jednak w przeciwieństwie do osób przyłapanych na posiadaniu narkotyków na własny użytek, wyżej wymienione podmioty niskiego szczebla podlegałyby karom cywilnym w ramach proponowanych przez GCDP.
As TalkingDrugs już wcześniej informowało, analizy rynków narkotykowych często przedstawiają uproszczony obraz „złego handlarza narkotyków” i „niewinnej ofiary/użytkownika”, co stanowi wyzwanie dla GCDP. Na przykład ograniczone badania dotyczące użytkowników/dilerów – termin odnoszący się do tych, którzy sprzedają narkotyki w celu sfinansowania własnego problematycznego zażywania – wykazały, że ta grupa ludzi cierpi z powodu ostrej marginalizacji ekonomicznej i angażuje się w dostarczanie narkotyków, aby uniknąć inna działalność przestępcza, taka jak kradzież.
Jeśli chodzi o kurierów narkotykowych, grupę powszechnie nazywaną „mułami”, GCDP podkreśla, że kryminalizacja tej grupy za przestępstwa bez użycia przemocy jest niesprawiedliwa, szczególnie gdy mogą przewozić narkotyki z powodu własnej desperacji ekonomicznej lub zostali zmuszeni w to zrobić.
Po Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC) wycofał się z publikacji swojego artykułu w zeszłym roku wzywającego do alternatyw dla kar za przestępstwa narkotykowe na małą skalę, raport GCDP ponownie otwiera dyskusję na temat tego, czy wezwania do dekryminalizacji powinny zostać rozszerzone, aby odzwierciedlały realia handlu narkotykami.
Zaawansowana reforma polityki narkotykowej może skłonić niektórych przywódców państw do zastanowienia się nad tym, jak traktują ludzi, którzy są zarówno ekonomicznie marginalizowani, jak i zależni od dostarczania środków do życia z narkotyków, chociaż jest mało prawdopodobne, aby bezpośrednio sprowokować reformę polityczną. Potencjał tego raportu może leżeć w jego zdolności do sprawienia, by szersza dekryminalizacja zyskała popularność wśród innych wpływowych organów międzynarodowych.
*Autor pełnił funkcję doradcy technicznego ds. „Postępowej reformy polityki narkotykowej: nowe podejście do dekryminalizacji”.
