Marianella Kloka jest jedną z czołowych postaci greckiego ruchu redukcji szkód, a obecnie rzecznikiem prasowym w Ćwiczyć NGO. Przeprowadziliśmy z nią wywiad na temat reakcji rządu i społeczeństwa obywatelskiego w Grecji na zagrożenie epidemią HIV wśród osób używających narkotyków. Przeczytaj jej inspirujące myśli i obejrzyj nasz film o ludziach, narkotykach i redukcji szkód w Grecji!
Ten artykuł został po raz pierwszy opublikowany przez Reporter narkotyków. Możesz przeczytać oryginał tutaj.
Drugreporter: Jak i dlaczego zaangażowałeś się w redukcję szkód?
Marianella Kloka: W 2011 roku, kiedy pracowałem głównie z ludźmi w Grecji, którzy żyli z HIV/AIDS, epidemia HIV dotknęła ludzi przyjmujących narkotyki dożylnie w centrum Aten. Wcześniej mieliśmy około 4-6 pozytywnych diagnoz HIV rocznie wśród narkomanów.
Przewodnicząca OKANA (Krajowej Organizacji Przeciw Narkotykom), pani Malliori, utworzyła grupę roboczą organizacji pozarządowych/agencji, aby jak najszybciej wdrożyć praktyki redukcji szkód, takie jak dystrybucja igieł i prezerwatyw, szybkie testy na obecność wirusa HIV oraz bezpośrednie linki do usługi opiekuńcze.
Wtedy zacząłem czytać o kompleksowym pakiecie opracowanym przez UNAIDS, WHO i UNODC i uważnie śledzić wszelkie spotkania z organami międzynarodowymi lub europejskimi, które mogłyby pomóc Grecji i sektorowi organizacji pozarządowych, w którym pracowałem, w opracowaniu planu do walki z epidemią.
DR: Co oznacza dla ciebie redukcja szkód?
MK: Używanie substancji wywołujących różne efekty w ludzkiej świadomości jest praktyką o długiej historii. Na przykład Kikeon to napój grzybowy, który odegrał kluczową duchową rolę w tajemnicach Eleusis.
Ważne jest, aby zastanowić się, dlaczego i jak ludzie używają narkotyków. Jak rozumiem, redukcja szkód jest sposobem na uczynienie używania narkotyków bezpieczniejszym. Pozwala tym, których to pociąga, cieszyć się używaniem narkotyków, jednocześnie czyniąc je bezpieczniejszym, zarówno dla osób, które ich używają, jak i dla tych, którzy są im bliscy. Jest to również sposób, aby nie stracić ludzi z powodu przedawkowania.
Osobiście uważam, że osoby zażywające narkotyki powinny być w pełni świadome skutków – zarówno pozytywnych, jak i negatywnych – każdej spożywanej substancji. Nie można promować bezpieczeństwa poprzez uprzedzenia lub rzekomo „moralne” osądy.
DR: Grecja jest świadkiem ogromnej epidemii HIV wśród osób zażywających narkotyki od 2008 roku. Jakie były przyczyny tego nagłego wzrostu nowych zakażeń?
MK: Myślę, że dwa z powodów to główne czynniki, które doprowadziły nas do epidemii HIV. Po pierwsze, brak usług redukcji szkód dostosowanych do potrzeb osób, które przed wybuchem epidemii używały narkotyków. Mówię o długiej liście oczekujących na programy OST, braku dystrybucji/wymiany igieł i strzykawek, braku programów dystrybucji prezerwatyw; Myślę, że można śmiało powiedzieć, że osoby używające narkotyków były generalnie zaniedbywane. Przez lata istniała ukryta epidemia zapalenia wątroby typu C, ale nikt się tym nie przejmował.
Drugim czynnikiem był kryzys gospodarczy, który wprowadził na rynek tanie i szkodliwe leki, niektóre z nich w zastrzykach. Ten sam kryzys spowodował, że farmaceuci przestali rozdawać darmowe strzykawki w centrum Aten. Przez pewien czas farmaceuci byli najbardziej konsekwentnym sposobem dostarczania strzykawek użytkownikom narkotyków.
DR: Jak rząd zareagował na epidemię HIV?
MK: Rząd zaprosił odpowiednie organy europejskie na wspólną misję w Grecji.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) Europe, Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA) oraz Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) odpowiedziały pozytywnie. Odbyło się wiele spotkań, podczas których partnerzy sformułowali pewne propozycje, które zostały częściowo wdrożone przez greckie Ministerstwo Zdrowia.
Ale potem, wiosną 2012 roku, weszliśmy w okres wyborczy i popełniono ogromny błąd: dekret ministerialny zmusił kobiety zażywające narkotyki do poddania się testom na obecność wirusa HIV, a następnie trafiły do więzienia za „umyślne przenoszenie wirusa HIV i spowodowanie uszkodzenia ciała” . Zoe Mavroudi zrobiła to bardzo ładnie i na temat dokumentalny na to.
Minister zdrowia Andreas Loverdos wraz z ministrem porządku publicznego Michalisem Chrisohoodisem oparli na tym dużą część swojej kampanii wyborczej, twierdząc, że troszczą się o kwestie zdrowia publicznego. Posunięcie to było dużym błędem, mimo że udało im się uzyskać reelekcję. Ponowny wybór to jedno – ważne jest również to, jak historia zapisuje twoje nazwisko. Przynajmniej dla mnie i dla dużej części społeczeństwa obywatelskiego ma to znaczenie.
Połowa kobiet ściganych w tych pierwszych dniach już nie żyje. Przynajmniej teraz ten dekret został uchylony przez obecny rząd, chociaż należy podjąć więcej działań w sprawie ustawodawstwa dotyczącego redukcji szkód w Grecji.
DR: Pierwszy pokój do przyjmowania narkotyków, otwarty w Atenach, działał bardzo krótko. Dlaczego rząd zdecydował się ją zawiesić?
MK: To jest przypadek, który potwierdza moją ostatnią uwagę. Konserwatywne kręgi wewnątrz rządów wydają się nie rozumieć kluczowej roli, jaką odgrywa DCR, zarówno dla użytkowników narkotyków, jak i dla szerszego społeczeństwa. Nie chcą zrozumieć, że jeśli mamy DCR, możemy sprawić, że otwarte sceny narkotykowe znikną. Stracimy mniej ludzi z powodu przedawkowania. Uważają, że polityczne ryzyko zezwolenia na DCR przewyższa śmierć użytkowników narkotyków. Uważam, że nie ma usprawiedliwienia dla odpowiedzialnych polityków, aby nie zmieniać ram prawnych, aby umożliwić DCR działanie w Grecji.
DR: Jak moglibyśmy przekonać opinię publiczną o przydatności redukcji szkód? Jak widzisz przyszłość?
MK: Uważam, że musimy popracować nad kilkoma kwestiami: a) sposobem, w jaki próbujemy wprowadzić redukcję szkód dla osób używających narkotyków, w oparciu o kryteria zdrowia publicznego; b) musimy zmienić sposób, w jaki ludzie odnoszą się do używania narkotyków i moralności; oraz c) musimy zrozumieć, że jest to debata, która zyskuje na znaczeniu na szczeblu globalnym, i nigdy nie wolno nam rezygnować z metodycznej pracy nad nią.
Ważny jest jeszcze jeden czynnik: osoby używające narkotyków muszą być bezpośrednio zaangażowane na każdym etapie. W końcu mówimy o ich życiu.
